Żegluj po Zalewie Wiślanym
Zrobiłeś patent żeglarski i planujesz rejs po Zalewie Wiślanym? Przygotuj się dobrze do wyprawy, bo ten akwen napędził strachu niejednemu doświadczonemu żeglarzowi. Pamiętaj, że podstawą udanego rejsu jest bezpieczeństwo i rozwaga.
Zalew Wiślany – powtórka wiadomości z geografii
Zalew Wiślany to zatoka morska odcięta pasmem Mierzei Wiślanej od Morza Bałtyckiego. Przez akwen przebiega granica między Polską a Federacją Rosyjską. Wyjście na Bałtyk umożliwia rosyjska Cieśnina Piławska. Wewnętrzne wody morskie znajdujące się w granicach Polski zajmują 382 km2. Powierzchnia całego zalewu to 838 km2. Szerokość Zalewu waha się od 6,8 km do 13 km, przy średniej głębokości około 3 m. Im dalej na wschód, tym głębiej, a woda coraz bardziej słona.
Polska część od południa ograniczona jest Wysoczyzną Elbląską, a od północy Mierzeją Wiślaną. Od zachodu Zalew graniczy z rozległymi polderami Żuław Wiślanych. Rozciągnięcie akwenu z zachodu na wschód sprawia, że płynąc po Zalewie przy dobrej widoczności widzi się dwa brzegi. Sprawia to złudne nieco wrażenie, że jest bezpiecznie i blisko na ląd. Pamiętaj jednak, że Zalew Wiślany to takie polskie morze wewnętrzne, a na morzu żartów nie ma.
Żegluga po Zalewie Wiślanym – przedsmak morskiej przygody
Jeśli znudziło Ci się pływanie po rzekach i marzysz o wypłynięciu na szerokie wody, zacznij właśnie od żeglugi po Zalewie Wiślanym. Ten akwen będzie dla Ciebie szkołą morskiego żeglowania. Przygotuj się wcześniej. Wybierz odpowiedni jacht. Najlepiej pływa się jednostkami typu balastowo-mieczowego o zanurzeniu maksymalnie do 1 m. Sprawdź prognozę pogody oraz stan techniczny jednostki: olinowanie stałe i ruchome, żagle, oświetlenie. Naucz się czytania mapy, locji, oznakowania nawigacyjnego portów i torów wodnych. Zaopatrz się w odbiornik GPS, lornetkę i róg mgłowy. Przydadzą się przy gorszej widoczności. Wyzwaniem, a zarazem źródłem emocji podczas żeglugi na Zalewie są spore odległości, długohalsowa żegluga oraz nieoczekiwane zmiany kierunku i siły wiatru. Silny wiatr wywołuje krótkie i wysokie fale, które bywają zagrożeniem nawet dla doświadczonych żeglarzy. Nagła zmiana kierunku wiatru może wymusić zmianę trasy rejsu. Bywa też tak, że pogorszenie pogody zatrzyma jacht z załogą w porcie nawet na 2-3 dni. Warto wykorzystać ten czas na zwiedzanie miasta i okolic, bo atrakcji w miastach portowych jest mnóstwo.
Nagrodą jest za to możliwość wpłynięcia o zmroku do jednego z portów morskich i niezapomniany widok oświetlonego miasteczka portowego. Ciekawym doświadczeniem jest też chłonięcie żeglarskiego klimatu miejscowości portowych: gwarnej Krynicy Morskiej, spokojnej Nowej Pasłęki, Piasków i Kątów Rybackich, a także miasteczek Fromborka i Tolkmicka.
Niespodzianki i zagrożenia podczas rejsu
Konieczna znajomość zasad nawigacji oraz nagła zmiana pogody, silny wiatr, a także deszcz i mgły ograniczające widoczność to nie jedyne utrudnienia podczas żeglugi. Oto, co jeszcze może zaskoczyć początkujących żeglarzy:
- Brak możliwości noclegu na dziko.
Dotarcie jachtem do brzegu jest mocno utrudnione ze względu na to, że brzegi są wypłycone i zarośnięte trzcinami. Nocleg na kotwicy jest niebezpieczny ze względu na zmieniający się wiatr. Można jednak nocować na dziko w ujściach rzek Nogatu, Szkarpawy, Wisły Królewieckiej, a także w Zatoce Elbląskiej.
- Duży ruch w portach, zwłaszcza w Krynicy Morskiej, we Fromborku, Tolkmicku oraz w Zatoce Elbląskiej. Pamiętaj, że jednostki handlowe i komercyjne mają pierwszeństwo przed turystycznymi.
- Liczne sieci rybackie, rozstawione często tuż przy torze wodnym. Nie zawsze są oznakowane albo oznakowanie jest niewłaściwe.
- Inne przeszkody nawigacyjne:
– Kamienista mielizna pomiędzy Fromborkiem a Nową Pasłęką na wysokości wsi Różaniec.
– Wrak na wschód od podejścia do Krynicy Morskiej oznakowany pławą kardynalną.
– Mielizna Krynicka, położona pomiędzy portem pasażersko-jachtowym, a rybackim w Krynicy Morskiej. Oznakowana jest dwiema pławami kardynalnymi. Pława oznaczająca wschodni skraj mielizny jest świecąca i stanowi wschodni skraj toru podejściowego do Krynicy.
– Mielizna Tolkmicka położona na zachód od Tolkmicka i oznakowana żółtą pławą kardynalną.
– Wrak jachtu w Kątach Rybackich, leżący przy brzegu pomiędzy przystanią Village a Starym Portem Rybackim.
– Podtopiony falochron wschodni przy wejściu do Portu Ujście w Kanale Pasłęki.
– Kamienne podwodne palisady przy wejściu do portu we Fromborku pomiędzy zachodnią główką portu, a molem dawnej przystani pasażersko-jachtowej. Oznakowane są żółtymi bojami akwenu do obracania statków białej floty. Boja bliżej brzegu oznacza skraj podwodnych przeszkód.
– Okolice staw Gdańsk i Elbląg. W wodzie zalegają kamienie, jest płytko. Nie zaleca się podpływania w pobliże staw.
– Mielizna Przebrno pomiędzy Kątami Rybackimi a Krynicą Morską, na wysokości wsi Skowronki i Siekierki.
Rejs po Zalewie Wiślanym – lekcja nawigacji
W związku z tym, że Zalew Wiślany należy do morskich wód wewnętrznych, oznakowany jest tak jak na morzu, zgodnie z systemem IALA region A. Dzięki temu żeglarze mają okazję doskonalić umiejętności nawigacyjne, przydatne w pełnomorskiej żegludze.
Znaki nawigacyjne na Zalewie:
- Latarnia Morska w Krynicy Morskiej.
- Stawy: stałe budowle – światła nawigacyjne na kratowych wieżach, umieszczone na trwałej podstawie, na kamiennych wyspach.
- Pławy świecące torowe: część z pław wyznaczających tor wodny.
- Pławy nieświecące torowe: wyznaczają tor wodny. Pławy biało-czerwone z kulą wyznaczają środek toru wodnego. Pławy czerwone z walcem – to skraj lewej strony toru wodnego (patrząc w kierunku „do portu”). Pławy zielone to skraj prawej strony toru wodnego (patrząc w kierunku „do portu”).
- Pławy kardynalne: z kombinacją koloru żółtego i czarnego oraz czarnymi stożkami ustawionymi odpowiednio do regionu, w którym ograniczają żeglugę. Wyznaczają skrajne punkty płycizn i mielizn oraz innych miejsc niebezpiecznych.
- Pławy oznakowania bocznego: zielone i czerwone. Wyznaczają skraje toru wodnego, torów podejściowych. Ustawiane parami tworzą bramki. Kierunek toru podejściowego prowadzi ku portowi, a więc pławy czerwone (żerdziowe lub cylindryczne) stoją po lewej stronie toru wodnego, a pławy zielone (żerdziowe lub stożkowe) po prawej.
- Nabieżniki: wyznaczają podejście do portu. W dzień są to trójkąty, prostokąty lub romby, w kolorze białym lub czerwonym. W nocy nabieżniki świecą. Często nabieżniki są dwa – przedni i tylny. Należy płynąć tak, aby oba sygnały doprowadzić do koincydencji. Sygnał przedni jest zamocowany niżej.
Jaki jacht?
E. 5.5
E. 5.5
Stowarzyszenie Żuławy
ul. Sikorskiego 23
82-100 Nowy Dwór Gdański
NIP 5792182998
KRS 0000115819