Zalew Wiślany należy do morskich wód wewnętrznych, i jest oznakowany wg systemu IALA region A, podobnie jak na morzu. Dzięki temu żeglarze mają okazję doskonalić tu swoje umiejętności nawigacyjne i nawyki przydatne w późniejszej pełnomorskiej żegludze.

Oznakowanie nawigacyjne na Zalewie Wiślanym

Podstawą bezpiecznej żeglugi po Zalewie Wiślanym jest bezwzględne przestrzeganie oznakowania nawigacyjnego i pływanie zgodnie z wyznaczonym torem wodnym. Obranie kursu “na skróty” jest często przyczyną utknięcia na mieliznach lub zaplątania się w sieci rybackie. Chcąc skierować się z głównego toru wodnego Zalewu do portów, należy trzymać się torów podejściowych i kierować się na nabieżniki. Dla żeglarzy morskich jest to oczywiste. Może jednak być nowością dla wodniaków i żeglarzy śródlądowych, podobnie jak różne ciekawe nazwy oznakowania, używane w żargonie żeglarskim. 

Znaki nawigacyjne

  • Latarnia Morska w Krynicy Morskiej. Najdalej na wschód wysunięta latarnia morska w kraju. Położenie geograficzne: 54°23’07,2″ N 19°27’03,6″ E. Wysokość wieży: 26,5 m. Wysokość światła: 53, m n.p.m. Zasięg światła: 18 Mm (33,336 km), Charakterystyka światła: blaskowe grupowe: blask: 2 s, przerwa: 2 s, blask: 2 s, przerwa: 6 s, okres: 12 s. Światło i sylweta latarni widoczne są z otwartego morza, jak i Zalewu Wiślanego.
  • Stawy. Stałe budowle – światła nawigacyjne na kratowych wieżach, umieszczone na trwałej podstawie, na kamiennych wyspach. Część z nich wyznacza tor wodny Zalewu Wiślanego.
  • Pławy oznakowania bocznego. Kolorowe boje, zwane pławami, wyznaczają skraje toru wodnego i torów podejściowych. Pławy zielone (żerdziowe lub stożkowe) ustawiane są na prawej krawędzi toru. Pławy czerwone (żerdziowe lub cylindryczne) stoją po lewej stronie toru wodnego. Główne pławy kierunkowe świecą, pozostałe są nieświecące. Pławy ustawiane są zwykle parami tworząc tzw. “bramki”. Pławy biało-czerwone z kulą wyznaczają środek toru wodnego, zwane są pławami bezpiecznej wody.
    Kierunek toru podejściowego skierowany jest ku portowi, a więc pławy czerwone wyznaczają lewą stronę toru, a pławy zielone prawą.
    Są także pławy biało-czerwone i zielono-czerwone, które wyznaczają granicę państwową.
  • Pławy kardynalne – Wyznaczają skrajne punkty płycizn i mielizn oraz innych miejsc niebezpiecznych. Boje pomalowane są na przemian na kolory żółty i czarny Zakończone u góry czarnymi stożkami ustawionymi odpowiednio do regionu, w którym ograniczają żeglugę.  Pława oznaczająca zachodni skraj niebezpieczeństwa to „francuzka” z dwoma stożkami skierowanymi ostrzami ku sobie, wschodni skraj oznacza „rosjanka” ze stożkami skierowanymi ostrzami do góry i do dołu, północny skraj niebezpieczeństwa oznacza „eskimoska” z dwoma stożkami skierowanymi ostrzami w górę, a południowy oznacza pława „murzynka” z oboma stożkami w dół. Czasami pława nie ma stożków, a tylko samą żerdź, pomalowaną na żółto i czarno. Świecenie takich pław pasuje do układu godzin na tarczy zegara.
  • Nabieżniki – wyznaczają podejście do portu. W dzień są to trójkąty, prostokąty lub romby, w kolorze białym lub czerwonym. W nocy nabieżniki świecą. Często nabieżniki są dwa – przedni i tylny. Należy płynąć tak, aby oba sygnały doprowadzić do koincydencji. Sygnał przedni jest zamocowany niżej.

Główny tor wodny Zalewu Wiślanego

Tor główny akwenu ma kształt litery „Y”, skierowanej nóżką w kierunku wschodnim. Ramię północne to podejście do Szkarpawy, na drogę wodną do Gdańska, a ramię południowe to podejście na rzekę Elbląg do Elbląga. Tor wodny przebiega następująco: Ramię północne: ujście Szkarpawy – stawa Gdańsk – stawa Elbląg. Ważniejsze punkty drogi: pława świetlna nr 18 (ujście Szkarpawy), stawa Gdańsk i dalej pławy nieświecące, aż do stawy Elbląg. Ramię południowe: rzeka Elbląg – światło Elbląg (zwane „Andzią”) – stawa Elbląg (zwana „Piotrusiem”). Oba ramiona toru wodnego łączą się przy stawie Elbląg, skąd tor wodny prowadzi dalej na wschód, aż do granicy państwa, rozdzielającej Zalew Wiślany od Zalewu Kaliningradzkiego. Główny tor wodny: stawa Elbląg (świecąca, oczywiście), dalej następna pława świetlna TOL, pława FRO, pława świetlna nr 4, pława nieświecąca PIA, pława świetlna nr 1, pława nieświecąca PAS i graniczna pława świetlna nr 10.

Oznakowanie nawigacyjne Zatoki Elbląskiej

Zatoka Elbląska to wysunięta na południe część Zalewu Wiślanego, bardziej przypominająca jeziora mazurskie czy Jeziorak. Osłona Wyspy Nowakowskiej sprawia, że wiatr i fala są tu mniejsze niż na otwartych wodach Zalewu. Zatoka jest akwenem bardzo płytkim. Średnia głębokość to 1–1,5 m, a im dalej na południe, tym płyciej.  Wyjątkiem jest tor wodny, poprowadzony zachodnią częścią zatoki. Na odcinku Zatoki Elbląskiej gwarantowana głębokość toru to 2,20 m, dalej na rzece Elbląg 3,5–4 m.

Wejście z Zalewu w kierunku Elbląga

Od strony Zalewu Wiślanego najpierw mijamy Prawą Główkę Wejściową (PGW) na kratowej, zielonej wieży o granitowej podstawie (światło błyskowe grupowe – 2 błyski w grupie – zielone, o okresie 6 sekund) oznaczonej na mapie, jako Fl (2) G 6 s. PGW tworzy z pławą 10/ELB bramkę toru wodnego. 10/ELB to czerwona pława drążkowa świetlna, z czerwonym walcem, oznaczającym lewą stronę toru wodnego. Świeci analogicznie jak PBW, tyle że światłem czerwonym (Fl (2) R 6 s). Następnie, skraj lewej strony toru wodnego wyznaczają czerwone pławy drążkowe oznakowania bocznego, w kształcie walców: 12/ELB, 14/ELB, 16 ELB (zamiast pław drążkowych mogą być także wystawione zamiennie zwykłe boje, o kształcie czerwonych walców, podobne do typowych śródlądowych). Następnie mijamy Lewą Główkę Wejściową (LGW) – kratową, czerwoną wieżę na granitowej podstawie, z odbojnicą i urządzeniami cumowniczymi, umożliwiającą awaryjne przycumowanie. Świeci światłem błyskowym, czerwonym, o okresie dwóch sekund (Fl R 2 s). Płynąc dalej wpłyniemy na rzekę Elbląg, którą dopłyniemy do Elbląga.

Niebezpieczne przeszkody nawigacyjne na Zalewie Wiślanym

  • Jedyna na Zalewie kamienista mielizna, na wysokości wsi Różaniec, rozciągająca się pomiędzy Fromborkiem a Nową Pasłęką.
  • Wrak na wschód od podejścia do Krynicy Morskiej. Zachodni skraj wraku oznakowany jest pławą kardynalną.
  • Mielizna Krynicka, położona pomiędzy portem pasażersko-jachtowym a rybackim. Oznakowana dwiema pławami kardynalnymi. Pława oznaczająca wschodni skraj mielizny jest świecąca i stanowi wschodni skraj toru podejściowego do Krynicy.
  • Mielizna Tolkmicka położona jest na zachód od Tolkmicka i oznakowana jest żółtą pławą kardynalną.
  • Mielizna Przebrno rozciąga się pomiędzy Kątami Rybackimi a Krynicą Morską, na wysokości wsi Skowronki i Siekierki.
  • Kamienne podwodne palisady pomiędzy zachodnią główką portu Frombork a molem dawnej przystani pasażersko-jachtowej. Oznakowane są żółtymi bojami akwenu do obracania statków białej floty. Boja bliżej brzegu oznacza skraj podwodnych przeszkód.
  • Okolice staw Gdańsk i Elbląg. W wodzie zalegają kamienie, jest płytko. Nie zaleca się podpływania w pobliże staw.
  • Kąty Rybackie. Wrak jachtu motorowego przy brzegu pomiędzy przystanią „Barkas” a Starym  Portem Rybackim.
  • Nowa Pasłęka – ujście. Podtopiony falochron wschodni przy wejściu do Portu Ujście w Kanale Pasłęki.

Pławy oznakowania toru wodnego na wodach morskich

Lewa strona szlaku żeglownego

Prawa strona szlaku żeglownego

Główny tor w prawo

Główny tor w lewo

Znaki odosobnionego niebezpieczeństwa

Znaki bezpiecznej wody ( środek wody)

Znaki specjalne

Przejście żeglowne pod mostem stałym
– lewa strona

Przejście żeglowne pod mostem stałym
– prawa strona

Przejście żeglowne pod mostem stałym
– najlepszy punkt przejścia

Prześwit pod konstrukcją mostu
dla średniego stanu wody

Ograniczona wysokość prześwitu, głębokość,
szerokość przejścia

Pławy kardynalne morskie

Pławy kardynalne oznaczają miejsca niebezpieczne i określają, z której strony należy je ominąć.

Tory podejściowe do portów

Mapka-Zalew Wiślany. Od głównego toru do poszczególnych portów prowadzą tory podejściowe oznakowane pławami, a przed samymi portami najczęściej bramkami. Są to tory podejściowe do Piasków, Nowej Pasłęki, Fromborka, Krynicy Morskiej, Tolkmicka, Kątów Rybackich.

 

Pętla Żuławska to także sieć wodnych szlaków, wytyczonych przez żuławskie rzeki. Szlaki te są oznakowane według zasad żeglugi śródlądowej.

 

Oznakowanie nawigacyjne na rzekach Pętli Żuławskiej

Żegluga po rzekach Pętli Żuławskiej jest bezpieczniejsza w porównaniu z wodami Zalewu Wiślanego. Jest ona dostępna dla wszystkich, nawet dla niedoświadczonych wodniaków. Nie oznacza to jednak, że można pływać, jak się komu podoba. Przed rejsem warto zapoznać się z oznakowaniem nawigacyjnym i zasadami bezpiecznej żeglugi śródlądowej. 

Oznakowanie szlaków śródlądowych

Najwięcej znaków nawigacyjnych jest na Wiśle. Określają one przebieg szlaku wodnego lub ostrzegają przed niebezpiecznymi miejscami. Lekceważenie znaków kończy się często utknięciem na mieliźnie, lub co gorsza uderzeniem w podwodne przeszkody. Może to być nawet powodem uszkodzenia kadłuba. Na mniejszych rzekach szlak przebiega środkiem koryta, a na brzegach stoją przede wszystkim słupki kilometrażu. Dodatkowo oznakowane są ważne miejsca na szlakach, takie jak węzły wodne, śluzy i mosty. Obok śluz na stopniach wodnych na Nogacie zbudowano elektrownie wodne. Załogi podpływając do śluz, muszą bezwzględnie przestrzegać oznakowania, aby nie pomylić szlaku i nie wpłynąć odnogą rzeki prowadzącą do elektrowni. Oznakowane są także niebezpieczne miejsca, takie jak wiszące nad szlakiem linie wysokiego napięcia i mosty stałe. Na konstrukcji mostu nad szlakiem, podane są wysokości prześwitu od powierzchni wody, liczone dla średniego stanu wody w rzece.
Wiele różnych znaków stoi też przy szlaku przez Martwą Wisłę i Gdańsk w kierunku Zatoki Gdańskiej. Pamiętajcie, że od Górek Zachodnich szlak należy już do wewnętrznych wód morskich. Pływa tam dużo statków pasażerskich, barek, jachtów, tramwaje wodne.  Kto nie czuje się pewnie, lepiej niech zawróci.
Dodatkowe informacje o bezpiecznej żegludze po rzekach Pętli Żuławskiej.

Znaki nawigacyjne na Pętli Żuławskiej

Dzielimy je na kilka grup:

  • znaki zakazu (grupa A),
  • znaki nakazu(grupa B),
  • znaki ograniczenia(grupa C),
  • znaki zezwoleń i zaleceń(grupa D).

Uwaga:

Szlaki wodne śródlądowe i morskie oznakowane są odmiennymi kolorami.
Szlaki śródlądowe (płynąc z prądem rzeki):
Kolor czerwony – prawa strona szlaku żeglugowego. Kolor zielony – lewa strona szlaku żeglugowego
Szlaki morskie:
Kolor czerwony – lewa strona toru wodnego Kolor zielony – prawa strona toru wodnego

Nawigacja w żegludze śródlądowej

Inne znaki nawigacyjne ustawione są po prawej, a inne po lewej stronie szlaku. Jak rozpoznać, która strona jest lewa, a która prawa? Szlak wiedzie zazwyczaj z nurtem rzeki. Płynąc w dół rzeki macie więc prawą stronę po prawej burcie, a lewą po lewej. Tam, gdzie nurt jest niewyczuwalny, stosuje się zasadę „kierunek szlaku prowadzi do głównego”. Na Wiśle szlak prawostronny wyznaczają czerwone ramki ustawione na prawym brzegu, a lewostronny zielone romby na lewym brzegu. Żółte iksy oznaczają przejście szlaku na przeciwny brzeg. W trakcie rejsu na pewno zobaczycie też inne znaki, dlatego warto się z nimi wcześniej zapoznać.
Mapka-petla-9

Znaki zakazu

A. 1

Zakaz przejścia

A. 2

Zakaz wyprzedzania

A. 3

Zakaz wyprzedzania (dotyczy tylko zestawów)

A. 4

Zakaz mijania i wyprzedzania

A. 5

Zakaz postoju, kotwiczenia lub cumowania po tej stronie, gdzie stoi znak

A. 6

Zakaz cumowania na szerokości określonej na znaku

A. 7

Zakaz kotwiczenia i wleczenia kotwic, łańcuchów lub lin

A. 8

Zakaz cumowania do brzegu

A. 9

Zakaz zawracania

A. 10

Zakaz wytwarzania fali

A. 11

Zakaz przejścia poza skrajnię wyznaczoną tablicami

A. 12

Zakaz przejścia, przygotować się do wejścia lub przejścia

A. 13

Zakaz pływania statków o napędzie mechanicznym

A. 14

Zakaz pływania statków sportowych

A. 15

Zakaz pływania na nartach wodnych

A. 16

Zakaz pływania statkami żaglowymi

A. 17

Zakaz pływania łodziami wiosłowymi

A. 18

Zakaz pływania na desce z żaglem

A. 19

koniec strefy rozwijania dużych prędkości dla małych statków sportowych

A. 20

Zakaz wodowania i wciągania jachtów na brzeg

Znaki nakazu

B. 1

Nakaz ruchu w kierunku wskazanym strzałką

B. 2a

Nakaz skierowania statku na tę stronę szlaku żeglownego, która leży z lewej strony burty

B. 2b

Nakaz skierowania statku na tę stronę szlaku żeglownego, która leży z prawej strony burty

B. 3a

Nakaz trzymania się tej strony szlaku żeglownego, która leży z lewej burty

B. 3b

Nakaz trzymania się tej strony szlaku żeglownego, która leży z prawej burty

B. 4a

Nakaz przejścia na stronę szlaku w lewo od burty

B. 4b

Nakaz przejścia na stronę szlaku w prawo od burty

B. 5

Nakaz zatrzymania statku w warunkach określonych przepisami

B. 6

Nakaz nieprzekraczania prędkości określonej na znaku w km/h

B. 7

Nakaz nadania sygnału dźwiękowego

B. 8

Nakaz zachowania szczególnej ostrożności

B. 9a

Zachowaj ostrożność. Wyjście na główną drogę dozwolone, jeśli nie zmusi to statków na szlaku głównym do zmieniać prędkości ani kursu

B. 9b

Zachowaj ostrożność. Przecięcie drogi głównej dozwolone, jeśli nie zmusi to statków na szlaku głównym do zmiany prędkości ani kursu

B. 10

Nakaz zmiany kursu lub prędkości przez statki płynące główną drogą w razie wypływania statków ze szlaków bocznych

B. 11

Nakaz nasłuchu radiotelefonicznego

Znaki ograniczenia

C. 1

Ograniczona głębokość

C. 2

Ograniczona wysokość prześwitu nad zwierciadłem wody

C. 3

Ograniczona szerokość szlaku żeglownego

C. 4

Inne ograniczenia w ruchu żeglugowym

C. 5

Granica szlku oddalona od brzegu prawego (lewego) w metrach podanych liczbą na znaku

Znaki zezwoleń i zaleceń

D. 1a

Zezwolenie przejścia w obydwu kierunkach – znak lub sygnał świetlny

D. 1b

Zezwolenie przejścia w jednym kierunku. Przejście z przeciwnego kierunku zabronione – znak 

D. 1b

Zalecenie przejścia w jednym kierunku, przejście z przeciwnego zabronione – sygnał świetlny

D. 2

Zalecenie trzymania się w określonym obszarze – znak

D. 2

Zalecenie trzymania się w określonym obszarze – sygnał świetlny

Najważniejsze znaki informacyjne

E. 1

Zezwolenie przejścia

E. 2

Linie napowietrzne nad drogą wodną w liczbie podanej na znaku

E. 3

Jaz w bliskiej odległości

E. 4a

Prom na uwięzi

E. 4b

Prom przemieszczający się swobodnie

E. 5

 

Zezwolenie na postój na kotwicy lub cumach przy brzegu

E. 5.1

Zezwolenie na postój w akwenie, którego szerokość jest podana liczbą na znaku

E. 5.3

Zalecenie na postój burtą przy burcie w malsymalnej liczbie podanej na znaku

E. 6

Zezwolenie na postój na kotwicy i wleczenie kotwicy, łańcucha lub liny

E. 7

Zalecenie na cumowanie do brzegu

E. 9a

Skrzyżowanie z boczną drogą wodną

E. 9b

Połączenie z boczną drogą wodną

E. 10a

Skrzyżowanie z główną drogą wodną

E. 10b

Połączenie z główną drogą wodną

E. 11

Koniec obowiązywania nakazu lub ograniczenia (tylko w jednym kierunku)

Pływaj z głową

Chcesz, aby Wasz rejs był bezpieczny i udany?
Zadbaj o bezpieczeństwo całej załogi i pamiętaj o szacunku do przyrody.
Przygotuj kapoki dla dzieci oraz starszych członków załogi, jeśli nie potrafią pływać.
Zaopatrz się w worki na śmieci. Podczas cumowania na przystani wyrzuć odpady do odpowiednich kontenerów i opróżnij toaletę chemiczną.
Nie dopuszczaj do wycieku olejów i paliwa do wody.
Chcesz przenocować poza przystanią? Ok. Znajdź dobre miejsce, tak aby wygodnie zacumować nie niszcząc przy tym roślinności przybrzeżnej. Zostaw po sobie porządek.

Stowarzyszenie Żuławy
ul. Sikorskiego 23
82-100 Nowy Dwór Gdański
NIP 5792182998
KRS 0000115819

Skip to content